Ewolucjonizm to średniej długości, ale dość trudny kurs. Przedstawiamy w nim zagadnienia związane z ewolucją. Wskazujemy dowody ewolucji, wyjaśniamy działanie doboru naturalnego, mikroewolucję, specjację i prawidłowości rządzące przemianami ewolucyjnymi. Ważną częścią kursu jest przedstawienie biogenezy oraz antropogenezy.
Kurs został podzielony na 8 lekcji. Łączny czas wykładów: 5 godz. 40 min (plus 66 min. na test zaliczeniowy na zakończenie kursu).
Do kursu dołączyliśmy: 62 zadania maturalne CKE (edycja – 2021/2022) w postaci pliku .pdf do wydruku.
Wykłady prowadzi Waldemar Lewiński. Współautorami są: Jan Prokop i Jacek Balerstet.
Lekcja 1. Stałość i zmienność w przyrodzie
Poglądy na stałość i zmienność w przyrodzie (teoria samorództwa, kreacjonizm, lamarkizm, teoria katastrof, darwinizm, syntetyczna teoria ewolucji).
Lekcja 2. Dowody ewolucji
Dowody ewolucji: dowody bezpośrednie (skamieniałości) i pośrednie (homologie i analogie) świadczące o ewolucji.
Lekcja 3. Dobór naturalny
Dobór naturalny. Czym jest dobór naturalny. Rodzaje doboru: kierunkowy, rozrywający i stabilizujący. Dobór płciowy i dobór krewniaczy.
Lekcja 4. Mikroewolucja
Mikroewolucja. Równowaga Hardy’ego i Weinberga (przypomnienie). Czynniki ewolucji działające na pulę genową populacji. Przykłady działania doboru naturalnego i wpływu zjawisk losowych – rola dryfu genetycznego (w tym efektu założyciela i efektu szyjki butelki).
Lekcja 5. Specjacja
Specjacja. Proces powstawania nowych gatunków. Specjacja allopatryczna i sympatryczna oraz (jako ciekawostka) parapatryczna. Sepcjacja radiacyjna i filetyczna (porównanie).
Lekcja 6. Prawidłowości ewolucji
Prawidłowości ewolucji. Wyjaśnienie czym są prawidłowości. Omówienie: nieodwracalności, postępowego charakteru, zróżnicowanego tempa, prawa niewyspecjalizowanych, zasady: wymierania szczepów i wielokierunkowości.
Lekcja 7. Biogeneza
Biogeneza. Warunki spontanicznej biogenezy, tzw. zegar Ziemi. Powstanie związków organicznych (w tym doświadczenie Stanleya Millera), powstanie protobiontów, świat RNA oraz LUCA i (na okrasę) przypomnienie powstania eukariontów.
Lekcja 8. Antropogeneza
Antropogeneza. Przedstawiamy porównanie człowieka z gorylem i szympansem. Wyjaśniamy, czym jest antropogeneza i jakie trendy ewolucyjne miały w niej miejsce. Analizujemy wybrane przykłady drzewa ewolucyjnego homininów (Sahelanthropus tchadensis, Adripithecus ramidus, Australopithecus afarensis, A. africanus, Homo habilis, H. erectus, H. neanderthalensis i H. sapiens).
Lekcja 9. Zaliczenie
Test zaliczeniowy: 32 pytania. Czas na rozwiązanie: 66 min. (edycja – jesień 2020).
Informacje techniczne!
- Aby korzystać z materiałów kursu, należy mieć stały dostęp do Internetu (nie ma: możliwości pobrania lekcji wideo na własne urządzenie ani zgody na ich kopiowanie).
- Materiały w postaci plików pdf można pobrać i wydrukować (na swoje prywatne potrzeby!).
- Dostęp jest aktywny dokładnie cały rok (365 dni) od momentu zakupu (nie jest zaokrąglany do pełnego dnia).
- Licencja dla jednego użytkownika – wyłącznie do użytku domowego!
- Z materiałów można korzystać na komputerze lub smartfonie/tablecie. Jednocześnie można być zalogowanym tylko na jednym urządzeniu.
