Fizjologia roślin to ważny, także ze względu na liczbę zadań maturalnych, kurs, w którym dokładnie charakteryzujemy podstawowe czynności życiowe roślin okrytozalążkowych. Dużo uwagi poświęcamy gospodarce wodno-mineralnej roślin, wpływom różnych czynników na intensywność fotosyntezy, fazom ontogenezy, regulatorom wzrostu i rozwoju oraz reakcjom na bodźce środowiskowe.
Kurs został podzielony na 9 lekcji wykładowych. Łączny czas trwania wykładów: 7 godz. 45 min. (plus 70 min. na test zaliczeniowy).
Do kursu dołączyliśmy: 97 zadań maturalnych CKE (edycja – 2021/2022) w postaci pliku .pdf do wydruku.
Wykłady prowadzi Waldemar Lewiński. Współautorami są: Jan Prokop i Jacek Balerstet.
Lekcja 1. Roślina – pozyskiwanie zasobów
Wykład obejmuje zagadnienia ogólne, których opanowanie jest niezbędne w realizacji kolejnych zagadnień. Zatem wyjaśniamy, jakie zasoby środowiska rośliny pobierają, transportują i tracą podczas swojego rozwoju. Następnie krótko charakteryzujemy transport bliski (m.in. pompę protonową) i daleki w roślinie (droga apoplastowa i droga symplastowa). Ważną częścią wykładu jest obszerna analiza zjawiska osmozy z uwzględnieniem potencjału wody w naczyniu U-kształtnym i w komórkach roślinnych. Pod koniec wykładu pojawiają się trzy przykłady roślin mięsożernych.
Lekcja 2. Gospodarka wodno-mineralna roślin
Wyjaśniamy mechanizm i drogi pobierania, transportu wody i transpiracji (trzy etapy: z roztworu glebowego do naczyń/cewek walca osiowego korzenia, w naczyniach/cewkach korzenia łodygi i liści oraz etap przepływu wody z liścia do atmosfery). Następnie charakteryzujemy fizjologiczne mechanizmy regulacji przepływu wody: mechanizm otwierania i zamykania aparatów szparkowych oraz mechanizm parcia korzeniowego. Krótko przypominamy rolę makroelementów i mikroelementów dla roślin z uwzględnieniem mechanizmów pobierania tych substancji. Dokonujemy bilansu wodnego rośliny.
Lekcja 3. Fotosynteza CAM i C4. Czynniki wpływające na fotosyntezę
Analizujemy wpływ czynników wewnętrznych i zewnętrznych na intensywność fotosyntezy. Wyjaśniamy, dlaczego fotooddychanie jest zjawiskiem niekorzystnym. Przedstawiamy przebieg i wyjaśniamy znaczenie fotosyntezy roślin CAM i fotosyntezy C4.
Lekcja 4. Transport asymilatów
Charakteryzujemy transport asymilatów z uwzględnieniem załadunku i rozładunku łyka. Wyjaśniamy, dlaczego może to być transport dwukierunkowy i na czym polega transport ciśnieniowy.
Lekcja 5. Wzrost i rozwój roślin
Przypominamy fazy ontogenezy rośliny nasiennej. Analizujemy formowanie nasiona, spoczynek nasion (bezwzględny i względny) i kiełkowanie nasion (epigeiczne i hipogeiczne na konkretnych przykładach). Fazę juwenilną wykorzystujemy do przypomnienia sposobów rozmnażania wegetatywnego roślin. Następnie pokazujemy, w jaki sposób rośliny przechodzą do fazy generatywnej (mechanizm wernalizacji i fotoperiodyzmu – indukcji kwitnienia). Analizujemy owocowanie.
Lekcja 6. Regulatory wzrostu i rozwoju roślin
Przedstawiamy prace, które doprowadziły do odkrycia szeroko rozumianych fitohormonów. Porównujemy fitohormony z hormonami zwierząt. Analizujmy po kolei wpływ na procesy fizjologiczne i biochemiczne: auksyn, giberelin, cytokinin, kwasu abscysynowego (ABA) i etylenu.
Lekcja 7. Reakcje roślin na bodźce środowiskowe
Obszernie omawiamy tropizmy i nastie wraz z podłożem tych ruchów.
Lekcja 8. “Rozwiązywanie” doświadczeń i obserwacji (w publikacji)
Na tej lekcji przedstawiamy interpretacje siedmiu doświadczeń i obserwacji, które polegają na analizowaniu ich w taki sposób, jakby były to zadania maturalne. Polecamy bo to świetne ćwiczenie umiejętności rozwiązywania zdań.
Lekcja 9. Analiza przykładowych zadań maturalnych (w przygotowaniu)
Na tej lekcji przedstawiamy przykłady zadań, które na poprzednich maturach sprawiły Wam największe kłopoty..
Zaliczenie
Dwa zestawy fiszek elektronicznych (łącznie 36 fiszek).
Test zaliczeniowy: 35 pytań. Czas na rozwiązanie: 70 min. (edycja – jesień 2021).
Informacje techniczne!
- Aby korzystać z materiałów kursu, należy mieć stały dostęp do Internetu (nie ma: możliwości pobrania lekcji wideo na własne urządzenie ani zgody na ich kopiowanie).
- Materiały w postaci plików pdf można pobrać i wydrukować (na swoje prywatne potrzeby!).
- Dostęp jest aktywny dokładnie cały rok (365 dni) od momentu zakupu (nie jest zaokrąglany do pełnego dnia).
- Licencja dla jednego użytkownika – wyłącznie do użytku domowego!
- Z materiałów można korzystać na komputerze lub smartfonie/tablecie. Jednocześnie można być zalogowanym tylko na jednym urządzeniu.
Kurs jest dostępny również w pakiecie kursów:
Klasa 2 – Biologia zakres rozszerzony
Po wykupieniu dostępu znajdziesz tutaj pliki .pdf do kursu. Jeśli w danym kursie są streszczenia (notatki z) lekcji, znajdziesz je w zakładce Materiały w poszczególnych lekcjach.
