enzymy restrykcyjne
enzymy restrykcyjne – bakteryjne enzymy z grupy endonukleaz rozpoznające i rozcinające specyficzne sekwencje DNA o długości 4-8 par zasad. Rozpoznawana sekwencja zwykle ma charakter symetryczny (palindromowy, co w genetyce oznacza, że sekwencja komplementarna jest identyczna, np. CGAATTCG, CTCGAG albo GATATC). Część restryktaz rozcina cząsteczki DNA pozostawiając tzw. lepkie końce (niesparowane). Są podstawowym narzędziem inżynierii genetycznej (cząsteczki DNA pocięte jednym enzymem restrykcyjnym pozostawiającym wolne lepkie końce pasują do siebie niczym połówki rozdartego banknotu).
Ważne: w naturze enzymy restrykcyjne są częścią systemów restrykcji-modyfikacji, które służą prokariontom do obrony przed włączaniem obcego DNA (fagów) do ich genomu.
Uwaga: nazw, np. EcoRI – pierwszego (I) enzymu restrykcyjnego (R) Escherichia coli (Eco), czyli pałeczki okrężnicy nie trzeba znać!
Por. metylotransferazy DNA, systemy restrykcji-modyfikacji,
Kurs: Biotechnologia (2.4.)