peroksysom

peroksysom – mała, kulista organella zawierająca enzymy, które przenoszą wodór z różnych substratów bezpośrednio na tlen (0₂). W reakcjach powstaje, a następnie jest rozkładany szkodliwy nadtlenek wodoru (H₂O₂).  Za tworzenie nadtlenku wodoru odpowiedzialna jest oksydaza, za rozkład zaś katalaza (enzym markerowy peroksysomów). U zwierząt występuje tylko jeden typ peroksysomu, u roślin – peroksysomy i glioksysomy (te ostatnie zawierają, m.in. enzymy przekształcające tłuszcze w cukry w procesie β-oksydacji).

Przypuszcza się, że peroksysomy powstały u prymitywnych eukariotów, które nie posiadały jeszcze mitochondriów. Energia powstająca w przeprowadzanych przez nie reakcjach nie jest jednak wiązana w ATP, ale wyzwalana w postaci ciepła.

(łac. peroxysomum, dawniej mikrociałko) 

Reakcja katalazy: 2H₂O₂ → 2H₂O + O₂

U człowieka peroksysomy występujące w hepatocytach uczestniczą między innymi w detoksykacji etanolu oraz w syntezie niektórych lipidów.

Kurs: Cytologia (9.4.) (3-letnie liceum)

Kurs: Cytologia (9.4.) (4-letnie liceum)