peroksysom
peroksysom – mała, kulista organella zawierająca enzymy, które przenoszą wodór z różnych substratów bezpośrednio na tlen (02). W reakcjach powstaje, a następnie jest rozkładany szkodliwy nadtlenek wodoru (H2O2). Za tworzenie nadtlenku wodoru odpowiedzialna jest oksydaza, za rozkład zaś katalaza (enzym markerowy peroksysomów). U zwierząt występuje tylko jeden typ peroksysomu, u roślin – peroksysomy i glioksysomy (te ostatnie zawierają, m.in. enzymy przekształcające tłuszcze w cukry w procesie β-oksydacji).
Przypuszcza się, że peroksysomy powstały u prymitywnych eukariotów, które nie posiadały jeszcze mitochondriów. Energia powstająca w przeprowadzanych przez nie reakcjach nie jest jednak wiązana w ATP, ale wyzwalana w postaci ciepła.
(łac. peroxysomum, dawniej mikrociałko)
Reakcja katalazy: 2H2O2 → 2H2O + O2
U człowieka peroksysomy występujące w hepatocytach uczestniczą między innymi w detoksykacji etanolu oraz w syntezie niektórych lipidów.
Kurs: Cytologia (9.4.) (3-letnie liceum)
Kurs: Cytologia (9.4.) (4-letnie liceum)